Dzień przesilenia letniego
23 - 24 czerwca, poniedziałek – wtorek
Znaczenie i pochodzenie
Līgo i Jāņi to święta związane z letnim przesileniem, kiedy dzień jest najdłuższy, a noc najkrótsza. Tradycje te sięgają czasów przedchrześcijańskich i były obchodzone przez Bałtów jako rytuały dziękczynne za urodzaj i płodność. Po wprowadzeniu chrześcijaństwa święto zostało powiązane z narodzinami św. Jana Chrzciciela (Jānis), ale zachowało wiele elementów pogańskich.
Tradycje i zwyczaje
Podczas obchodów Līgo i Jāņi Łotysze uczestniczą w wielu tradycyjnych rytuałach:
- Śpiewanie pieśni ludowych zwanych „līgo dziesmas”, które zawierają refren „līgo, līgo” – stąd nazwa święta.
- Noszenie wianków z kwiatów i ziół – kobiety zakładają wianki z polnych kwiatów, a mężczyźni z liści dębu.
- Rozpalanie ognisk – ogień symbolizuje słońce i ma oczyszczać oraz chronić przed złymi duchami.
- Skakanie przez ognisko – ma przynieść szczęście i zdrowie.
- Poszukiwanie legendarnego kwiatu paproci – według wierzeń, znalezienie go zapewnia szczęście i bogactwo.
- Spożywanie tradycyjnych potraw – popularne są ser z kminkiem (Jāņu siers) oraz piwo warzone specjalnie na tę okazję.
Znaczenie społeczne
Līgo i Jāņi to nie tylko święto natury, ale także ważny czas dla wspólnoty. Ludzie gromadzą się w gronie rodziny i przyjaciół, często na wsi, aby wspólnie świętować, śpiewać i tańczyć do białego rana. To również czas refleksji nad cyklem życia, przyrodą i tradycją.
Współczesne obchody
Współcześnie Līgo i Jāņi są dniami wolnymi od pracy na Łotwie. Mimo upływu czasu i wpływu kultury zachodniej, święto to pozostaje głęboko zakorzenione w łotewskiej tożsamości narodowej. W miastach organizowane są festyny, koncerty i pokazy folklorystyczne, ale wielu Łotyszy wciąż wybiera świętowanie na łonie natury.
Dzień przesilenia letniego w innych latach
- 2021 23 - 24 czerwca, środa – czwartek
- 2022 23 - 24 czerwca, czwartek – piątek
- 2023 23 - 24 czerwca, piątek – sobota
- 2024 23 - 24 czerwca, niedziela – poniedziałek
- 2026 23 - 24 czerwca, wtorek – środa